Mikonos yakınlarındaki Delos adası gibi bazı yerlerde artan su baskınları nedeniyle yapısal hasarlar görülüyor.
Türkiye ve Yunanistan kıyılarında yer alan tarihi alanların yarısından fazlasının, deniz seviyelerinin yükselmesiyle yüzyılın sonuna kadar sular altında kalma riskinin ‘çok yüksek’ veya ‘yüksek’ olduğu ortaya çıktı.
Küresel ısınmanın daha fazla buz tabakasının ve buzulun erimesine yol açmasıyla küresel deniz seviyeleri yükseliyor.
Mikonos yakınlarındaki Delos adası gibi bazı yerlerde artan su baskınları nedeniyle yapısal hasarlar görülüyor.
UNESCO Dünya Mirası Alanı, Yunan ve Roma dünyasının en önemli dini mabetlerinden biriydi.
Ege’deki tarihi alanların üçte birinden fazlası yükselen deniz seviyelerinin tehdidi altında
Çalışma, ABD Ulusal Okyanus Servisi’nin 2022 Deniz Seviyesi Yükselişi Teknik Raporu’ndaki veriler kullanılarak Dumlupınar Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nden Jeolog Enes Zengin tarafından gerçekleştirildi.
Zengin, küresel ve yerel deniz seviyesi yükselme tahminlerine göre, çok yüksekten çok düşüğe kadar değişen risk sınıflarına sahip beş farklı senaryo için ‘su baskını risk haritaları’ oluşturdu .
Çalışmada , Türkiye ve Yunanistan’ın Doğu Akdeniz kıyılarındaki 464 tarihi alanın kırılganlığı değerlendirildi .
Önümüzdeki 50 yıl içinde, en iyi senaryoda bile, kıyı şeridi boyunca yer alan 147 arkeolojik alan, kale, hisar, kule, köprü, nekropol veya harabenin belli bir düzeyde risk altında olacağı sonucuna varıldı.
Analiz edilen 464 sahadan 34’ü ‘çok yüksek’ risk altında, 19’u ‘yüksek’ risk altında ve 27’si ‘orta’ risk altında olarak değerlendiriliyor.
Türkiye’de en fazla tehlike altında olan alanlar, Muğla’nın güneyindeki Knidos ve Kaunos antik kentleri ile İzmir’in batısındaki Elaia antik liman kentidir.
Deniz seviyesindeki bir metrelik artış bile yüzyılın sonuna kadar bu alanların bir kısmının veya tamamının su altında kalmasına neden olabilir.
Araştırmada, deniz seviyesinin 3 metre yükselmesi senaryosunun, aralarında Aydın’daki Efes Limanı, Milet ve Güvercinada Kalesi ile Antalya’daki Olimpos ve Patara antik kentlerinin de bulunduğu çok sayıda alanı tehlikeye atacağı belirtildi.
Yunanistan’da Sissi, Pavlopetri ve Lokris antik kentlerinin ‘çok yüksek’ risk altında olduğu belirtildi.
Bu sonuçlar endişe verici olmakla birlikte, araştırmada , en kötü senaryo olan deniz seviyesinin beş metre yükselmesinde bile 317 sahanın su baskınından güvende olduğu vurgulanıyor .
Zengin, “Bu çalışmaların uzun vadeli başarısını sağlamak ve insanlığın ortak kültürel mirasını korumak için, bu çalışmaların yüksek riskli bölgelerde mümkün olan en kısa sürede uygulanmasına öncelik verilmesi zorunludur” diye sonlandırıyor.
“Doğal afetler, insani felaketler gibi potansiyel tehditleri azaltmak için hızlı hareket etmek gerekiyor.
“kültürel miras kaynaklarına risk oluşturabilecek faaliyetler ve diğer faktörler.”
